Finansowanie i zabezpieczenie inwestycji energetycznych było jednym z tematów poruszanych podczas 36. Konferencji Energetycznej EuroPOWER& 6. OZE POWER, która odbyła się w Warszawie. Partnerem wydarzenia był Wiener. W trakcie dyskusji przewijało stwierdzenie, że „zielone” inwestycje to droga, z której nie ma odwrotu. Aktualne wydarzenia związane z dostępnością nośników energii i ich cenami jasno wskazują, że przyszłość należy do energetyki odnawialnej. Toteż w najbliższych latach można spodziewać się dynamicznego rozwoju OZE nie tylko ze względu na konieczność ochrony klimatu, ale i potrzebę większej niezależności energetycznej Polski i całej Europy.
Tematami przewodnimi konferencji były kierunki rozwoju polskiej energetyki, cyberbezpieczeństwo, finansowanie różnych technologii OZE oraz perspektywy rozwoju OZE w kontekście sytuacji geopolitycznej, w jakiej znalazła się Polska i Europa, z naciskiem na zagadnienia ESG i potrzeby w zakresie zmian legislacyjnych dotyczących energetyki. Była mowa również o planach dotyczących rozwoju energetyki jądrowej oraz wiatrowej na morzu Bałtyckim, technologii wodorowych, wykorzystaniu odpadów w energetyce i rozwoju elektrowni wodnych.
Do niedawna na polskim rynku mogliśmy obserwować „boom” na panele słoneczne i dynamiczny rozwój tego segmentu. Od maja 2021 r. do maja tego roku moc zainstalowana w fotowoltaice wzrosła o ponad 100%. Jednak wejście w życie od kwietnia 2022 roku zmian w systemie rozliczeń spowodowało wyhamowanie przyłączania nowych instalacji, a w konsekwencji – także rozwoju tego rynku. Wynika to z faktu, że nowe zasady rozliczania energii są mniej opłacalne względem wcześniejszego systemu net-meteringu.
Można się jednak spodziewać, że rosnące ceny energii i ogrzewania zachęcą do dalszych inwestycji w OZE i po chwilowym wyhamowaniu, w kolejnych miesiącach zainteresowanie takimi inwestycjami ponownie wzrośnie. Branża czeka także na nowe przepisy – tym razem liberalizujące obostrzenia dot. budowy farm wiatrowych.
Rozwój branży magazynowania energii
Warto zwrócić uwagę na nieuchronny i konieczny rozwój branży magazynowania energii, która musi towarzyszyć zielonej transformacji. Energia ze źródeł odnawialnych nie jest i nigdy nie będzie stabilna, więc istnieje konieczność jej równoważenia. Przykłady istniejących już rozwiązań takiego magazynowania w bardzo małej skali, np. w postaci baterii w samochodach elektrycznych czy innych środkach komunikacji pokazują, jak duże ryzyko towarzyszy ich użytkowaniu – znane są liczne pożary takich urządzeń, trudne do ugaszenia ze względu na ich specyfikę fizyczną.
Magazyny energii, warte setki tysięcy lub miliony złotych tym bardziej będą generować wysokie ryzyko ubezpieczeniowe, a rosnąca ich liczba wraz z dynamicznym rozwojem rynku OZE musi skierować uwagę ubezpieczycieli na konieczność poznania ich charakterystyki i odpowiedniego podejścia w zakresie inżynierii ryzyka.
Omawiane na konferencji zmiany na rynku energii w kontekście ESG mają wpływ na wszystkie instytucje. Ubezpieczyciele, w tym w Grupie VIG, podlegają już obowiązkom raportowym nałożonym przez swoich akcjonariuszy. Dotyczą one monitorowania swojego portfela w odniesieniu do tzw. śladu węglowego – a więc kierunek zmian samej struktury portfela ubezpieczeń majątkowych korporacyjnych jest również nieuchronny i musi uwzględniać podążanie w kierunku obejmowania ochroną branż, które przyjęły za swój cel zieloną transformację.
Sytuacja na rynku w Polsce
Z danych Agencji Rynku Energii wynika, że łączna moc zainstalowana wszystkich źródeł energii elektrycznej w Polsce wyniosła w maju tego roku 57,8 GW, z tego 19,7 GW, czyli ponad 1/3 mocy to odnawialne źródła energii.
Największe źródła zielonej energii to obecnie słońce i wiatr. W maju 2022 roku moc zainstalowana fotowoltaiki wyniosła ponad 10,2 GW, co stanowi ponad połowę wszystkich mocy odnawialnych źródeł energii. Na drugim miejscu jest wiatr – moc zainstalowana to 7,3 GW, czyli 37% mocy wszystkich OZE.
Widoczne jest już wyhamowanie liczby nowych instalacji fotowoltaicznych. W maju powstało ich nieco ponad 24 tys.- to aż o 40 tys. mniej niż przed miesiącem. Branża wyczekuje jednak kolejnej zmiany legislacyjnej – tym razem pozytywnej. Przepisy, które liberalizują zasady dotyczące budowy nowych
elektrowni wiatrowych na lądzie zostały przyjęta przez rząd w lipcu i mogą wkrótce trafić pod obrady Sejmu. Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że nowa regulacja zachęci do nowych inwestycji i przyczyni się do budowy 6–10 GW nowych mocy.
Inwestycja w OZE to oszczędność, a w ubezpieczenie to spokój
Przed firmami inwestującymi w OZE stoi wiele wyzwań. Te, które inwestycję mają jeszcze przed sobą, kalkulują koszty budowy, stopy zwrotu czy oszczędności na kosztach energii. Wiele firm w obliczu rosnących cen prądu, chce jak najmocniej ograniczyć te wydatki. Jednak w przypadku inwestycji np. w elektrownię fotowoltaiczną, losowe zdarzenia mogą spowodować dodatkowe koszty, w wyniku których zwrot z tej inwestycji znacząco się opóźni, a w niektórych przypadkach może się okazać niemożliwy.
Przed takimi sytuacjami można się zabezpieczyć, decydując się na ubezpieczenie zainstalowanych OZE. Taka pomoc szczególnie przydaje się, gdy elektrownia lub jej istotna część ulegnie uszkodzeniu z powodu czynników atmosferycznych, takich jak mróz, huragan, grad, napór śniegu, powódź czy uderzenie pioruna. To również ochrona w razie awarii w wyniku błędów eksploatacyjnych, spowodowanych m.in. nieumiejętną obsługą czy umyślnym działaniem osób trzecich, a także w przypadku kradzieży, dewastacji czy pożaru. Ubezpieczenie przyda się też w razie awarii mechanizmów i urządzeń, wynikających ze zwarcia, przepięcia, przetężenia lub awarii mechanizmów z powodu błędów projektowych, wad materiałowych lub wadliwego wykonania.
Wiedza, doświadczenie i realna ochrona
Takie ubezpieczenie w swojej ofercie posiada m.in. Wiener, który jako pierwsza firma ubezpieczeniowa na polskim rynku w 2012 roku specjalne polisy, przeznaczone dla elektrowni wiatrowych a w 2013 r. – fotowoltaicznych, konsultowane m.in.: z inwestorami branżowymi, jednostkami naukowymi i firmami serwisującymi.
Z roku na rok instalacje OZE są coraz wydajniejsze, zaawansowane technologicznie i bardziej estetyczne. Jednak, aby w pełni cieszyć się z wykorzystania energii ze słońca czy wiatru, należy zoptymalizować związane z nią wydatki. Farmy fotowoltaiczne czy wiatrowe to bardzo zaawansowane projekty o dużej wartości. Projektowanie instalacji, budowa czy ich późniejsza obsługa wymagają odpowiedniej wiedzy i doświadczenia z zakresu zarządzania ryzykiem. Bez względu na wielkość instalacji fotowoltaicznej każdy nasz klient traktowany jest indywidualnie, tak aby zakres ochrony ubezpieczeniowej odpowiadał w pełni jego potrzebom.
Dlatego Wiener współpracuje z instytutami naukowymi i badawczymi, aby zapewnić najlepsze rozwiązania ubezpieczeniowe. Konsultujemy się z największymi autorytetami, wykorzystujemy badania i korzystamy z wiedzy akademickiej, by tworzyć produkty jak najlepiej dopasowane do potrzeb firm i indywidualnych klientów
To, że nasze produkty działają i są realną ochroną dla firm inwestujących w OZE udowadniają przykłady związane z likwidacją szkód przez nasze towarzystwo. Mogę przytoczyć sytuację, gdy w wyniku awarii turbiny wiatrowej jednego z naszych klientów, przez ponad 50 dni wiatrak miał przestój w produkcji energii. Nasza polisa chroni od strat w takich przypadkach, dlatego ubezpieczony otrzymał ponad 160 tys. zł rekompensaty utraconego przychodu. Podobną sumę wypłaciliśmy firmie, której farma fotowoltaiczna uległa uszkodzeniu wskutek ingerencji gryzoni w instalację. Pogryzienie przewodów doprowadziło do zwarcia i zniszczenia podzespołów, dzięki polisie ubezpieczony uchronił się od
tego ryzyka.
Wiener oferuje doradztwo i kompleksową ochronę ubezpieczeniową w całym procesie pozyskiwania energii z OZE. Proponowane przez firmę ubezpieczenia dla sektora energii odnawialnej obejmują ochronę ryzyka związaną z budową farm wiatrowych i fotowoltaicznych oraz ich eksploatacją. W ramach kompleksowej obsługi oferuje również gwarancje ubezpieczeniowe, które stanowią zabezpieczenie każdego etapu procesu inwestycyjnego: od planowania do całkowitej realizacji kontraktu na budowę farmy wiatrowej lub fotowoltaicznej. Zespół ekspertów Wiener zapewnia wsparcie i przygotowanie oferty dostosowanej do potrzeb firm inwestujących w OZE.
(ESG – E – Środowisko (z ang. environmental), S – Społeczna odpowiedzialność (z ang. social responsibility) i G – Ład korporacyjny (z ang. corporate governance).)