Do agenta z Nowego Sącza zwrócił się klient z problemem. Miał szkodę majątkową, nie zgodził się z decyzją zakładu ubezpieczeń o wysokości odszkodowania i skierował sprawę na drogę sądową. Po kilkunastu miesiącach sąd orzekł rację klienta i zakład ubezpieczeń wypłacił zasądzona kwotę (ponad wcześniej już wypłaconą) wraz z odsetkami. Minęło kilkanaście miesięcy i Klient uznał sprawę za zakończoną. Ale teraz dowiedział się, że ma zapłacić podatek od otrzymanych odsetek. Oczywiście już z odsetkami.
Podatek od odsetek od odszkodowania
Tak, w obowiązującym systemie prawa istnieje taki obowiązek, o którym nie wszyscy wiedzą lub bagatelizują informacje otrzymane z zakładów ubezpieczeń. Później po czasie, Urzędy Skarbowe żądają zapłaty podatku wraz z urzędowymi odsetkami.
Co mówią przepisy?
Obecnie, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT – art.21 ust. 1 pkt 4) zwalniają z opodatkowania kwoty wypłacone z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Czyli wypłacone przez zakłady ubezpieczeń: odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty nie podlegają opodatkowaniu. Natomiast wypłacone odsetki za opóźnioną wypłatę takich kwot podlegają już opodatkowaniu.
Sprawa wynika z przepisów prawa. Świadczenia odszkodowawcze (odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty) wynikają z zawartych umów ubezpieczenia i te są zwolnione w ustawie o PIT (patrz wyżej). Natomiast podstawą wypłaty odsetek za opóźnienie wypłaty świadczenia nie jest umowa ubezpieczenia, tylko przepisy Kodeksu cywilnego. Roszczenie o wypłatę odsetek ma odrębny charakter prawny od świadczenia odszkodowawczego (głównego). Dlatego w stosunku do otrzymanych odsetek nie można stosować zwolnienia wynikającego z ustawy PIT. A więc odsetki są opodatkowane.
Co w tej sytuacji powinien zrobić klient?
Nie znamy dokładnie ile minęło miesięcy od daty wypłaty odsetek. Prawidłowość jest taka, że osoba otrzymująca odsetki od opóźnionej wypłaty odszkodowania musi je uwzględnić, jako swój przychód – z innych źródeł – w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego (PIT) oraz odprowadzić należny podatek. Powinno to być proste gdyż zakład ubezpieczeń przesyła (jest zobowiązany) klientowi informację (PIT – 11), stanowiącą podstawę do rozliczenia tego podatku. Najczęściej jest to połączone z decyzją o wypłacie świadczenia wraz z odsetkami. Rzecz w tym, że otrzymując należne świadczenie odszkodowawcze klient nie czyta już przesłanych dokumentów przez ZU.
Sytuacja taka jest kłopotliwa dla otrzymujących odszkodowanie wraz z odsetkami. Stąd środowiska ubezpieczeniowe, ale także Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie zgłaszali do władz postulat zmiany przepisów i zwolnienie z opodatkowania odsetek od nieterminowej wypłaty odszkodowań, które są zwolnione z PIT. Według posiadanych informacji taka zmiana może nastąpić jeszcze w tym roku. Wtedy obie wypłacone należności (kwota odszkodowania głównego i odsetki) byłyby zwolnione z podatku PIT.
dr Stanisław Kuta
Doradca Zarządu
Alwis&Secura
