Jak pracodawcy mogą wspierać swoich pracowników w budowaniu poduszki finansowej?
Zarówno PPE, jak i PPK, prowadzone są przez naszego pracodawcę, a ich głównym celem jest budowanie kapitału na tzw. jesień życia. Pracownicy, którzy zdecydują się do nich przystąpić otrzymują od swoich pracodawców dodatkowe środki, lokowane bezpośrednio na ich indywidualnych rachunkach PPE i PPK, które są inwestowane do czasu złożenia dyspozycji wypłaty.
Czym w praktyce jest Pracowniczy Program Emerytalny?
PPE działa na mocy Ustawy o Pracowniczych Programach Emerytalnych z dnia 20 kwietnia 2004 roku i jest formą dobrowolnego oszczędzania na emeryturę (dotyczy to zarówno pracodawcy, jak i pracownika). Do programu mogą przystąpić osoby zatrudnione przez pracodawcę, a warunki uczestnictwa są ściśle określone w umowie zakładowej.
W PPE składka podstawowa jest w pełni finansowana przez pracodawcę. Zgodnie z ustawą, jej wysokość może być określona procentowo (maksymalnie 7% od podstawy wynagrodzenia od którego są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne) lub kwotowo. Dodatkowo, ustawodawca przewidział możliwość odprowadzania składek dodatkowych przez uczestników programu PPE z własnych środków. Maksymalny limit wpłat w ramach składki dodatkowej nie może przekroczyć 4,5-krotości przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok.
Uprawnienia do wypłaty nabieramy w chwili ukończenia 60 roku życia lub po przekroczeniu 55 lat i nabyciu prawa do wcześniejszej emerytury. Wypłata środków z PPE po nabyciu uprawnień skutkuje zaprzestaniem odprowadzania składek przez pracodawcę do programu. Jeśli jednak po 60 roku życia, nadal pozostajemy aktywni zawodowo, warto wstrzymać się z wypłatą środków z PPE do momentu zakończenia swojej kariery zawodowej.
W sytuacji, gdy zmienimy pracę, środki zgromadzone w ramach PPE pozostają nadal naszą własnością. Możemy nimi rozporządzać w sposób ściśle określony w ustawie o PPE:
- możesz pozostawić środki na PPE u dawnego pracodawcy, aż do momentu wypłaty,
- możesz przenieść środki na PPE u nowego pracodawcy (jeśli prowadzi taki program),
- możesz złożyć zlecenie wypłaty transferowej na Indywidualne Konto Emerytalne (dowiedz się więcej o IKE czym jest IKE i IKZE?). Środki z PPE przetransferowane do IKE możesz wypłacić na swoje konto w dowolnym momencie. Należy jednak pamiętać, że decydując się na taki krok przed ukończeniem 60 roku życia, Twoje pieniądze zostaną pomniejszone o:
- 30% podstawowych składek, które zostaną ulokowane na Twoim indywidualnym koncie w ZUS-ie,
- 19% podatku od zysków kapitałowych.
Pracownicze Programy Emerytalne działają na polskim rynku już od ponad 20 lat i stanowią dodatkowe uzupełnienie gromadzonego kapitału na emeryturę. Warto wiedzieć, że jeśli jesteśmy zatrudnieni w kilku miejscach, w których pracodawcy zdecydowali się na wprowadzenie PPE, to możemy być uczestnikiem każdego z tych programów. Dzięki temu możemy budować swój kapitał emerytalny w sposób zrównoważony, opierając się na kilku źródłach finansowania.
Czym w praktyce jest Pracowniczy Plan Kapitałowy?
PPK powstało na mocy Ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych z dnia 4 października 2018 roku. Jest to powszechny program systematycznego oszczędzania, stworzony z myślą o budowaniu kapitału z którego będziemy mogli skorzystać po przekroczeniu 60 roku życia lub wcześniej na
warunkach ustalonych w ustawie w szczególnych sytuacjach takich jak poważne zachorowanie przez uczestnika PPK lub członka rodziny, czy zakupie mieszkania przez uczestnika PPK. Zgodnie z ustawą, pracodawca w porozumieniu z reprezentacją pracowników zawiera z instytucją finansową umowę o zarządzanie o PPK, a następnie w imieniu swoich pracowników, zawiera umowę o prowadzenie PPK. Uczestnictwo pracowników w PPK jest w pełni dobrowolne, tzn. w każdym momencie można zrezygnować z udziału w PPK. Zgodnie z ustawą co 4 lata pracodawca będzie miał obowiązek ponownego zgłoszenia pracowników do PPK, jeżeli w dalszym ciągu jako pracownicy nie będziemy zainteresowani tym rozwiązaniem konieczne będzie ponowne złożenie rezygnacji z PPK. Środki w PPK są lokowane na indywidualnych kontach pracowników.
Składki do Pracowniczych Planów Kapitałowych są finansowane z trzech źródeł:
- przez pracodawcę:
• składka podstawowa (minimalna) – 1,5% od podstawy wynagrodzenia do obliczania składek emerytalno-rentowych,
• wpłata dodatkowa – maksymalnie 2,5% od podstawy wynagrodzenia do obliczania składek emerytalno-rentowych, - przez pracownika:
• składka podstawowa – 2% od podstawy wynagrodzenia do obliczania składek emerytalno-rentowych, jeżeli wysokość wynagrodzenia pracownika nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, wówczas pracownik może złożyć wniosek o obniżenie składki podstawowej maksymalnie do poziomu 0,5%
• składka dodatkowa – 2% od podstawy wynagrodzenia do obliczania składek emerytalno-rentowych - przez państwo:
• wpłata jednorazowa tzw. wpłata powitalna – 250 zł
• wpłata roczna – 240 zł
Zgodnie z ustawą, środki pozostają cały czas naszą własnością. W odróżnieniu od PPE zgromadzone środki możemy wycofać z PPK w dowolnym momencie przed 60 rokiem życia – jest to tzw. zwrot środków z PPK. W przypadku zwrotu uczestnik PPK jest zobligowany do wycofania wszystkich zgromadzonych środków w PPK, nie ma możliwości złożenia dyspozycji zwrotu częściowego. Należy jednak pamiętać, że zwrot środków przed 60 rokiem będzie skutkować pewnymi potrąceniami. Na rachunek bankowy uczestnika PPK zostaną zwrócone środki z PPK pomniejszone o wpłaty dokonywane z budżetu państwa, 30% składek opłaconych przez pracodawcę zostanie przekazane do ZUS-u na nasze indywidualne konto, dodatkowo jeżeli instytucja finansowa wypracowała zysk to również zostanie naliczony i pobrany podatek odzysków kapitałowych w wysokości 19%.
Po osiągnięciu 60 roku życia pracownik może zarówno dokonać wypłaty środków, jak i nadal je gromadzić w ramach PPK. Podejmując decyzję o wypłacie środków, warto pamiętać, że podatek od zysków kapitałowych nie zostanie pobrany gdy:
- jednorazowo wypłacimy 25% zgromadzonych środków, a pozostała część zostanie rozłożona na co najmniej 120 rat,
- przeniesiemy środki na zasadach wypłaty transferowej np. na polisę ubezpieczeniową.
Zarówno PPE, jak i PPK, zostały stworzone z myślą o osobach, które dążą do spokojnego życia na emeryturze. Oba rozwiązania oferują nam atrakcyjne możliwości gromadzenia kapitału, który będziemy mogli wykorzystać nie tylko na przyjemności, o których marzyliśmy podczas aktywności
zawodowej, ale również na pokrycie części stale rosnących kosztów leczenia, które z racji wieku będą nieuniknione.
