Pytania od agenta: Mój klient chce jechać na Ukrainę, aby przywieść z niej swoją rodzinę. Gdzie może się sam ubezpieczyć? Czy działa tam odpowiedzialność z OC pojazdu mechanicznego?
Odpowiedź jest prosta. Teraz na pewno się nie ubezpieczy ani w zakresie kosztów leczenia, ani w innych ubezpieczeniach, także osobowych. Po prostu ZU zaprzestały takich ubezpieczeń. W wyjątkowych wypadkach może będzie to możliwe, ale składka będzie także bardzo wysoka, ponieważ ryzyko jest bardzo duże. Chodzi głównie o dziennikarzy, osoby świadczące pomoc itd.
Wyłączenie ryzyk wojennych w OWU
Brak ochrony na terenie Ukrainy w ubezpieczeniach majątkowych i osobowych wynika z wyłączeń generalnych zawartych w OWU, w których ryzyka wojenne są z zasady wyłączone. Stąd nie ma ochrony mienia ani osób przebywających na terenach gdzie prowadzone są wojny – walki – nawet jeśli są zawarte wcześniej takie umowy ubezpieczenia. Stąd wynika także prawo ZU do odmowy zawarcia nowego ubezpieczenia.
Zawarte w OWU wyłączenia wojenne zawężają zawsze ochronę ubezpieczeniową i są niezależne od ewentualnego zawinienia osoby ubezpieczonej (np. w NNW, KL). Zasadą jest to, że Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności nawet wówczas, gdy szkoda powstała mimo zachowania należytej staranności przez ubezpieczonego. Także wówczas, gdy nie narażał siebie i swojego mienia na szczególne ryzyko związane z wojną. Niektórzy ubezpieczyciele godzą się na ponoszenie odpowiedzialności w odniesieniu do osób, które zostały wojną zaskoczone, nie zaś takich, które świadomie podejmują ryzyko wojenne, nawet związane z niesieniem pomocy. W szczególności dotyczy to miejsc (krajów lub regionów), do których MSZ ogłosił ograniczenia lub zakazy wyjazdu. Jeszcze jedna uwaga bardziej ogólna, może nawet teoretyczna:
Ubezpieczenia ze swej istoty nie są instrumentem służącym do naprawiania szkód spowodowanych działaniami wojennymi. Dlatego też wszystkie ryzyka wojenne znajdują się zwykle w wyłączeniach podstawowych wszystkich ubezpieczeń.
Wyjazd na Ukrainę a Zielona Karta
Jeśli chodzi o pojazdy mechaniczne. Ukraina jest krajem należącym do systemu Zielonej Karty, czyli na jej terenie nie obowiązuje polskie ubezpieczenie OC ppm. Dlatego każd posiadacz pojazdu zarejestrowanego w Polsce powinien przed wyjazdem zaopatrzyć się w Zieloną Kartę przed przekroczeniem granicy z Ukrainą. Tak więc, w tym przypadku wojna niczego nie zmieniła – w ubezpieczeniu OC posiadacza pojazdu chodzi o szkody wynikłe z ruchu pojazdu, a nie z działań wojennych. Tego rodzaju wyłączenia odpowiedzialności nie występują. Inna sprawa, czy ZU nie ograniczą wystawiania ZK na Ukrainę.
Jeszcze jedna uwaga bardziej ogólna, może nawet teoretyczna: ubezpieczenia ze swej istoty nie są instrumentem służącym do naprawiania szkód spowodowanych działaniami wojennymi. Dlatego też wszystkie ryzyka wojenne znajdują się zwykle w wyłączeniach podstawowych wszystkich ubezpieczeń.
